Sipaliwini Suriname  Terugblik

Het District Para

ligt onder Wanica. Tussen Paramaribo en Brokopondo. District Para is te bereiken over land en via de rivieren die door dit gebied stromen. Vroeger waren er in Para veel plantages. Maar door uitputting van de grond en de aanvallen van Indianen en Marrons gingen deze snel achteruit. De meeste zijn dan ook stopgezet. Verder ligt in Para het meest bekende bauxietbedrijf van Suriname, namelijk de locatie Paranam. Ook de internationale luchthaven J.A. Pengel ligt in dit district. Omdat Para vroeger een kuststrook was, zijn er in dit deel van Suriname nog veel savannes en zie je regelmatig gebieden met witte grond. De Jodensavanne is de meest bekende savanne. Verder staat Para bekend om haar vele recreatieoorden, waar mensen uit Paramaribo graag een dag of een weekend heengaan om te recreëren.

We gaan op weg naar Redi Roti. Het is gezellig langs de weg zoals je ziet. Die file is minder natuurlijk maar goed dat is alleen in het centrum daarna is het weer rustig op de weg. Zoals je ziet is er een snelweg-markt en dat brengt heel wat mensen op de weg. En daar staat nog een mooie witte moskee.

Suralco

We komen langs het terrein van het inmiddels gesloten Suralco. Waarschuwingsborden voor te zware vrachtwagens staan voor de brug. Maar is dat alleen voor de brug of ook voor het wegdek wat daarna volgt?

De sluiting van bauxietmaatschappij Suralco blijft erg pijnlijk voor Surinaamse bedrijven en werknemers. "Er zijn minstens tweeduizend directe en indirecte banen verloren gegaan, om maar niet te praten over alle leveranciers en dienstverleners die niet meer van de onderneming verdienen." Dit zegt Winston Ramautarsing, voorzitter van de Vereniging van Economisten in Suriname (VES) op 14 oktober 2016

Powakka

We rijden door het plaatsje Powakka, er wordt hard gewerkt op het land. Even later zien we een zwemplas waar heerlijk gebadderd wordt ernaast is een resort. Het is hier gewoon genieten van de rust en de natuur! Verderop zien we ook nog de watervoorziening, een multicultureel centrum en een school staan

Carolinabrug

De brug over de Surinamerivier bij de plaats Carolina, vormt de 4de vaste oeververbinding over de Surinamerivier. Het overbruggen van de rivieren maakt deel uit van een groter plan van de regering om het land verder te ontsluiten. Andere bruggen over de Surnamerivier zijn de Jules Wijdenboschbrug, de Suralcobrug en de oeververbinding bij Afobaka.

Wel zeg maar vormde de 4de vaste verbinding want er is een boottegen een van de pijlers aangevaren en helaas de brug is nog steeds kapot

De Carolinabrug werd al in 2007 door een Rudisa ponton aangevaren. Sedertdien heeft men nooit meer gebruik kunnen maken van deze brug die de vorige regering liet bouwen. De aangevaren brug, zou worden hersteld en worden gebruikt door voetgangers, fietsers en bromfietsers. Echter is met deze aanvaring het slopen van deze brug de enige oplossing zo staat te lezen. Voor ons was het wel bijzonder om er tot de breuk  op te lopen.

De Wilde Kapokboom of Kankantri,

De kapokboom (Ceiba pentandra) is een tropische boomsoort. De soort komt van nature voor in Zuid-Amerika, Centraal-Amerika, het Caribisch gebied en tropisch West-Afrika. De kapokboom wordt meer dan 70 m hoog en heeft een vrij dikke, flesvormige stam.

De takken van de kapokboom staan loodrecht op de stam. Uit de eironde vruchten steekt een plukje witte watten: de kapok. Het zaadpluis wordt gevormd door de zachte vezels, die bestaan uit de haren op de zaden. Het zaadpluis wordt onder meer gebruikt als vulling voor kussens en vesten. Tegenwoordig wordt voor die toepassing steeds vaker synthetisch materiaal gebruikt. Wanneer de boom nog klein is zien we enorme stekels op de stam (kijk naar de boom bij Fort Zeelandia).

We nemen een andere brug om de Surinamerivier over te steken je ziet het landschap veranderen ook de grond wijzigt drastisch van samenstelling. Harvey wil ons de begraafplaats laten zien de chauffeur draait iets te scherp. Oeps vast zaten we. Geen probleem uitstappen en even duwen. Je ziet de begraafplaats is heel eenvoudig slechts een paar houten kruisen.

Pierre Kondre

Aan de overkant van de rivier dichtbij de Carolinabrug, komen we door het zeer kleine dorpje. Het telt ongeveer 100 inwoners, het is een echt familiedorp. Houtkap en toerisme zijn belangrijke economische activiteiten. 

Aan de rand van het dorpje aan de rivier staande, zien we wederom de Carolinebrug met uiteraard het deel van de brug waar of we zo straks op stonden, toch nog wel even leuk om ook hier een paar foto's van de brug te maken. Dan rijden we weer verder.

Redi Doti,

Naam van het dorp: Redi Doti of Rode Aarde ( Koro Mathoko in het Arowaks)

Bevolking: Gemengd - Caraiben ( 20%) en Arowakken ( 80%)

Hoofd van het dorp: Kapitein

Bestuur: 4 basja’s

Godsdienst: Rooms Katholiek (met behoud van de eigen traditie en cultuur)

Taal: Caraibs, Arowaks, Sranang Tongo en Nederlands

Heilige plaatsen: rivieren, geneeskrachtige / medicinale bron

Projekten: duro tanks voor elk huis in het dorp (gefinancierd en goedgekeurd door Alcoa Foundation)

Het is een inheems dorp in het district Para eveneens aan de rechteroever van de Surinamerivier. De bewoners van Redi Doti en de andere dorpsgemeenschappen hebben er altijd voor gezorgd dat hun kennis steeds werd overgebracht van generatie op generatie. Behalve in de gezondheidszorg speelt de volkswijsheid bovendien belangrijke rol binnen de locale economie.

Vanwege de binnenlandse oorlog in oktober 1986 waren de dorpelingen genoodzaakt het dorp te verlaten. Ze zijn toen massaal weggetrokken met de bedoeling na een week terug te keren wanneer de toestand tot rust zou zijn gekomen. "Echter dit heeft vier jaar geduurd" aldus het dorpshoofd.

Vele dorpelingen hadden toen in Paramaribo of elders reeds een bestaan opgebouwd en waren ook gewend geraakt aan de faciliteiten van de stad. Bovendien waren sommige huizen in Redi Doti platgebrand, gedeeltelijk vernield en was inboedel verdwenen. “Veel mensen hadden er geen vertrouwen in om terug te keren, maar toch is een klein deel teruggekomen om Redi Doti in stand te houden”. 

Redi Doti wil geheel zelfvoorzienend zijn. Het dorp werkt aan de opzet van een 3 hectare groot nieuw toeristenoord een riverlodge aan de Surinamerivier. Een heel mooi stukje natuur zoals je ziet. Waar we via een trapje vanaf het strand zo het water in konden lopen. We hadden dit stukje aarde geheel voor onszelf.

De medicinale bron

Redi Doti is niet alleen rijk aan vegetatie, maar ook aan heilige plaatsen. Zo zijn de rivieren en de waterbronnen zeer heilig. Een zo’n heilige bron bevindt zich in de Jodensavanne De medicinale bron levert al sinds eeuwen een kleine, maar constante toevoer van geneeskrachtig water. De Europeanen hebben in de 16e eeuw water uit deze bron vervoerd naar Europa. De geneesheer Stuivesant heeft vele proeven gedaan met dit water. Opmerkelijk is echter dat deze bron de bewoners van Redi Doti nooit in de steek heeft gelaten wat de watertoevoer betreft. De dorpskapitein zegt;

“ Voor ons is het water heilig, daarom geven wij van te voren aan dat vrouwen die in hun periode zitten geen gebruik mogen maken van de rivier of de waterbronnen”. Het water uit deze bron kan gebruikt worden om te baden of om te drinken. “ Je moet erin geloven, anders zal het niet helpen”. Je loopt over een smal bospad en daar is een klein plas met een doorsnee van 80 cm hooguit waar vanuit een  doormidden gezaagde bamboe buis het water stroomt via een blad

Jodensavanne

Drie eeuwen geleden was Jodensavanne een bloeiende nederzetting, een veilige thuishaven voor de Sefardische Joden, afkomstig uit Spanje en Portugal waar ze vandaan moesten vluchten om aan vervolging te ontsnappen. Rechtsreeks of via Amsterdam, Italië, Brazilië, Cayenne en andere plaatsen, kwamen ze halverwege de zeventiende eeuw naar de Jodensavanne om zich daar te vestigen. Nu is het al meer dan honderd jaar een verlaten plek.

Jodensavanne is nu een toeristisch oord geworden die elke jaar bezoekers aantrekt. De Kapitein heeft er zeggenschap over.

Op Jodensavanne zijn de volgende zaken te zien:

• de ruïne van de synagoge Beracha ve Shalom (Zegen en Vrede), is één van de belangrijkste Joodse historische bezienswaardigheden in de beide Amerika’s. Het fundament stamt uit 1685;
• de Beth Haim zoals een begraafplaats in het Hebreeuws genoemd wordt, telt 452 graven.;
• op de Creoolse begraafplaats zijn de houten graftekens grotendeels van deze eeuw;
• een afwisselende vegetatie aan savannebos en verschillende vlinders, vogels en kwasi kwasi’s;

In de 17e eeuw bouwden de joodse kolonisten hier de synagoge maar nadat in 1832 het dorp in de brand was gestoken trokken de laatste inwoners naar Paramaribo. In de loop der tijd heeft men meerdere malen geprobeerd de ruïne van de synagoge en de begraafplaatsen schoon en onkruidvrij te maken maar telkens weer lijkt het oerwoud de plek weer over te nemen.

Na het uitbreken van de Wereldoorlog II, werd in maart 1942 Jodensavanne een interneringskamp voor NSB'ers uit het toenmalige Nederlands-Indië. De geïnterneerden moesten het dorp schoon maken. Ruim 436 graven werden blootgelegd. Slechts 59 opschriften heeft men kunnen ontcijferen. In 1946 vertrokken de NSB'ers en weer werd Jodensavanne verwaarloosd.

In 1967 werd door de TRIS, de Nederlandse Troepenmacht in Suriname, Jodensavanne opnieuw in een behoorlijke staat gebracht. Bij die gelegenheid werd nog een aantal graven ontdekt.

Een tweede "Heilige Land"

De joden van Jodensavanne legden plantages aan en produceerden suiker. Zij zagen Jodensavanne als een tweede "Heilige Land". Het dorp in Jodensavanne was gebouwd op een heuvel en gunstig gelegen in de buurt van 3 natuurlijke bronnen;

• Een  leverde zuiver water,
• de tweede warm water en de derde was geneeskrachtig.
• Het water van die derde werd zelfs naar Europa geëxporteerd.

Behalve de van steen opgetrokken synagoge met de naam Beracha Ve Salom ("Zegen en Vrede") waren er twee begraafplaatsen (Beth Haim (Het huis van leven)) met veel witmarmeren stenen in het totaal 452.

• De oudste was gelegen aan de Cassiporakreek,
• de andere lag dicht bij de synagoge. 

Op de laatste foto laat Harvey zien hoe je de tekst op de stenen beter kunt lezen juist door op de grijze stenen wit zand over de tekst te strooien glad maken en voilà

Dan is er ook nog de vrije niet joodse begraafplaats, bedoeld voor vrije mensen van Afrikaanse en gemengde afkomst.

Ook maar even het straat(weg) naambord gefotografeerd. Ik kan alles uittikken maar de borden die daar stonden geven de juiste informatie vandaar ik deze ook gefotografeerd heb op een dusdanige wijze dat je het gewoon een kunt lezen als het je interesseert.

Cordonpad

Het begin van het beroemde Cordonpad ligt recht tegenover de afslag van de hoofdweg naar Jodensavanne

Een aantal geneeskrachtige planten, zoals de ingi - papaya, de kruidige essence van anijsblad en enkele guave bomen die door de dorpelingen gebruikt worden om “oso dresi” te maken.

We zien hier ook de wandelende boom de wortels zijn boven de grond en zij verplaatsen zich.

We lopen terug door het dorp naar het winkeltje waar ons eten wordt gemaakt.

We zien de Rooms Katholieke kerk, we zien de watertonnen voor de huizen en een gedenkmonument.

Suriname Sipaliwini Terugblik