AYUBOAN.  Lang Leven, dit is de officiële groet in Sri Lanka.
AYUBOAN. Lang Leven, dit is de officiële groet in Sri Lanka.

Het paradijselijke Sri Lanka, of vrij vertaald “heerlijk landje”. 

Ooit heette het Tambapanni de Arabische zeelui noemden het Serendip en de Grieken, die de naam Tambapanni te moeilijk vonden noemden het eiland Taprobana. 

In mijn jeugd heette het Ceylon……. En sinds 1972 in goed Singalees; Srì Lanka, Prajatantrika Samajavadì.

Geografie

Sri Lanka heeft een oppervlakte van 65.610 km² . Hiervan is 870 km²  water. Het eiland is 435 km lang en 225 km breed. 

  • Zij wordt ook wel “de traan van India” genoemd en
  • ligt slechts op 48 km ten zuiden van het vaste land van India. 
  • De oostkust grenst aan de Bengaalse Zee,
  • de overige kusten liggen aan de Indische Oceaan.
  • Het landschap is eigenlijk ontstaan rond 2 hoge bergtoppen: Adams Peak (2243 m) en Pidurutalagala (2524 m). Het laagste punt is 0 mtr: de Indische Oceaan. Vanaf deze bergen en de heuvels in het lager gelegen gebied stromen ontelbare rivieren/riviertjes door het landschap, waardoor er in het centrale deel van Sri Lanka vele kleine meertjes zijn die zorgen voor een zeer weelderige en gevarieerde vegetatie.

Leuk weetje; grote rivier noemt men ganga een kleine oya

Klimaat

Het klimaat in Sri Lanka wordt bepaald door de ligging van het berggebied en de 2 moessons die het land kent.

  • Yala, de zuidwestelijke moesson, zorgt voor regen tussen april en juli in het zuidwestelijke deel van het land. 
  • Maha, het noordoostelijke moeson, hier heeft het noordoostelijk deel van het land tussen oktober en midden februari te kampen. 

De temperaturen in het laagland zijn tropisch met een gemiddelde temperatuur van ongeveer 27 graden Celsius. 

Het maximum in de centrale hooglanden ligt ongeveer tussen de 18 en 22 graden.

Cultuur

Sri Lanka heeft een multireligieuze cultuur. De meerderheid van de bevolking is Boeddhist, maar een klein deel (vooral Singalezen) is Christen. De Tamil bevolking is meestal Hindoe of Katholiek. Daarnaast is een deel van de bevolking Moslim. De aloude Hindoe-traditie is een uiterst gevarieerd geloof, dat nauwelijks kan worden gedefinieerd en dat geen grote leraar en geen enkel geschrift kent. Hindoe word je niet. Je wordt als Hindoe binnen een kastenstelsel geboren.

De Hindoe-tempels onderscheiden zich door kleurrijke ingangen en vele beelden van de duizenden Goden.

De Boeddhistische cultuur neemt de grootste plaats in en mag niet als een religie worden gezien, maar als een levensovertuiging. 

De 8 geloften (zie Vietnam toelichting) van zelfdiscipline worden dagelijks aangenomen, waarbij de leer van Boeddha; 

'Stop het kwaad doen, leer goed te doen en reinig het hart' een levensvisie is, die door 75% van de bevolking wordt gevolgd. 

Sri Lanka kent een 5-daagse werkweek en vele feestdagen, zoals Moon Day, het opkomen van de “Volle Maan”. 

Deze feestdag heet “Poya Day”, alles is dan gesloten en er wordt geen alcohol geschonken. 

Door de multireligieuze cultuur zijn er vele religieuze feestdagen, net zoals er veel regionale feesten en festivals zijn. 

Veel feestdagen verlopen volgens de maankalender en zijn niet in kaart te brengen.

Schoenen zijn in zowel Hindoe-, Moslim- als Boeddhistische tempels niet toegestaan en schouders en knieën moeten bedekt zijn.

Bevolking

Sri Lanka heeft een bevolking van ongeveer 20 miljoen en die bestaat hoofdzakelijk uit 2 groepen: Singalezen en Tamils. Bijna 70% is Singalees en 17% is Tamil.

Verder zijn er nog een behoorlijk aantal minderheidsgroepen zoals: de Burghers (nazaten van de Nederlanders), de Moren (nazaten van de Arabieren), Maleisiërs en de Veddha's. Deze uiterst kleine gemeenschap is een inheems volk, dat afstamt van de vroegere eilandbewoners. 

Met welke bevolkingsgroep je ook te maken krijgt men is meestal bijzonder vriendelijk, zeer gastvrij en altijd aan het werk.

Taal:

Singalees, Tamil en Engels

Onderling spreken de Singalezen en de Tamils hun moedertaal: Sinhala en Tamil.  De Maleisiërs, woonachtig rond Hambantota, spreken tot op de dag van vandaag hun oude voertaal. Elke taal heeft zijn eigen schrift.

SCHRIFTSYSTEEM

Het Singalees heeft omvat ongeveer 50 letters, waarvan sommige slechts heel zelden in het moderne schrijven voorkomen. Sommige van deze letters lijken erg op elkaar en kunnen gemakkelijk worden verward. 

Het Singalese schrift verschilt op vele punten van het Nederlands.

Terwijl de letters bekend als klinkers en medeklinkers in het Nederlands apart worden geschreven, worden ze in het Singalees samen geschreven.

Met andere woorden, een klinker die na een medeklinker komt, wordt niet afzonderlijk geschreven, maar aan de medeklinker toegevoegd door middel van een streep of symbool. Een symbool zoals ”k“ is dus tegelijkertijd "k" en "a". Klinkersymbolen worden gewoonlijk enkel afzonderlijk geschreven als ze in het begin van een woord staan. 

Boven een paar teksten die wij onderweg tegenkwamen.

Valuta: 

Srilankaanse rupee (LKR) 1 euro = 150,68 koers van januari 2011

ETEN EN DRINKEN

De keuken van Sri Lanka is net zo kleurrijk als de vele festiviteiten, met een rijkdom aan tropische vruchten, fijne specerijen en onherkenbare groenten, enorme vissen en gigantische garnalen. 

Rijst met curry is het nationale gerecht, een gevarieerd gekruide maaltijd van rijst, vlees, kip, vis en verschillende soorten groente. Sommige curries zijn ongelooflijk heet en andere curries zijn milder van smaak. Voor elke curry wordt een apart kruidenmengsel gebruikt. Het eten in de hotels is vaak aangepast aan de smaak van de Europese toerist en dat is jammer.

Verder zie je veel tropisch vruchten zoals papaya’s, mango’s, passievruchten, pompoenen, ramboetan, bananen, jackfruits enz.

De nationale drank is ‘arrack’ gemaakt van de kokospalm. Dit is in een cocktail ook erg lekker

En  natuurlijk is thee ook bijna overal en altijd te koop (de beroemde ‘Ceylon thee’).

VLAG

Symboliek 

Alle elementen van de vlag van Sri Lanka hebben een symbolische betekenis. 

  • De leeuw staat voor de Singalezen, die de meerderheid van de bevolking uitmaken en merendeels boeddhistisch zijn. 
  • De bladeren (van de Bodhiboom) zijn heilig in het boeddhisme; zij representeren de invloed van deze godsdienst op de maatschappij en staan ook voor de 4 verheven gemoedstoestanden: vriendelijkheid, compassie, vreugdevolle appreciatie en evenwichtigheid. Tevens symboliseren zij de 4 grootste religies van Sri Lanka, te weten het Boeddhisme, het Hindoeïsme, het Christendom en de Islam.
  • Het zwaard dat de leeuw vasthoudt staat voor de onafhankelijkheid van het land.
  • De staart van de leeuw symboliseert het edele 8-voudige pad van het boeddhisme.
  • De manen van de leeuw staan voor wijsheid, religiositeit en meditatie,
  • zijn baard staat voor de puurheid van woorden en zijn neus voor de intelligentie.
  • Het handstuk van het zwaard symboliseert de elementen vuur, water, lucht en aarde.

De niet-boeddhisten zijn behalve door de vier bladeren ook op een andere wijze vertegenwoordigd in de vlag: 

  • de oranje baan symboliseert de Hindoeïstische Tamil-minderheid, 
  • de groene baan de moslims en het gele kader de andere minderheden.

GESCHIEDENIS

Het rechterdeel van de huidige vlag is afkomstig van de vlag van het voormalige koninkrijk Kandy. Die vlag was totdat de Britten in 1815 het land gingen besturen ook de officiële vlag van Sri Lanka.

Die vlag bestond uit de leeuw die ook op de huidige vlag staat in een rood veld. De rode kleur was op sommige vlaggen lichter. Dit rode veld had een zwarte rand met daaromheen een wit kader. In plaats van bladeren (zoals in de huidige vlag), had die vlag ornamenten van boeddhistische tempels in de hoeken van het rode veld. 

Toen Sri Lanka op 04 februari 1948 onafhankelijk werd, ging het land zijn oude vlag weer voeren.

In 1951 werden de groene en oranje baan toegevoegd. In 1972 werden de ornamenten vervangen door bladeren van de bodhiboom. Deze versie werd pas in 1978 officieel aangenomen

DE BOEDDHA-VLAG

De 5 kleuren van de vlag vertegenwoordigen de 6 kleuren van de aura. 

Boeddhisten geloven dat dit voortkwam uit het lichaam van de Boeddha toen hij de verlichting bereikte:

Blauw (Nila): 

liefdevolle vriendelijkheid, vrede en universeel mededogen

Geel (Pita): 

Het Midden-Pad - het vermijden van extremen, leegte

Rood (Lohita): 

De zegeningen van de praktijk - de verwezenlijking, wijsheid, deugd, geluk en waardigheid

Wit (Odata): 

De zuiverheid van Dharma - die leidt tot bevrijding, buiten de tijd of ruimte

Oranje (Manjesta): 

De Boeddha's leer - wijsheid

De 6e verticale band, on the fly, is samengesteld uit een combinatie van rechthoekige bands van de 5 andere kleuren, en vertegenwoordigt een verbinding van de andere 5s kleuren in de aura's spectrum. Deze verbinding kleur is aangeduid als Pabbhassara ('essentie van het licht').

 

 

 

De pinpettiya

Elke tempel heeft een liefdadigheidsinstelling box (pin-pettiya) waarin de toegewijden geld als bijdrage voor het onderhoud van de monniken en het klooster kunnen doen. Een bezoek op devalayas moet onvermijdelijk gepaard gaan met een dergelijk geschenk. Veel mensen doen een  schenking, in de hoop op een veilige en succesvolle reis 

HET ONDERWIJS

Dankzij een goed georganiseerd onderwijssysteem heeft het eiland een van de laagste percentages analfabeten (11%) van Azië.

Alle particuliere scholen (1960/1961) en de scholen behorende bij de plantages (1971/1975) zijn genationaliseerd.

Het onderwijs op deze Staatsscholen is gratis en verplicht voor kinderen van 5 tot 14 jaar.

Helaas zijn er te weinig ervaren en bevoegde leerkrachten/ leermiddelen.

Met name onder de Tamils is het analfabetisme tweemaal hoger als het landelijk gemiddelde.

Schoolkinderen dragen dezelfde kleding; meisjes witte jurk en het haar in een vlecht, de jongens witte blouse blauwe korte broek. (uit tijd Engels bestuur)

Ondanks het feit dat Sri Lanka een 3e wereldland is en er veel armoede heerst, is het peil van de gezondheidszorg hoog.

De medische behandeling in de ziekenhuizen is gratis.

De schoolkinderen staan onder controle van een (tand)arts. Bijna elk dorpje beschikt wel over een apotheek, een kleine kliniek en een vroedvrouw. Uiteraard is ook de Army vertegenwoordigd.

Zoals al gezegd heeft Sri Lanka nog steeds de status “3e wereldland”. De bevolking is uiterst ijverig en probeert van Sri Lanka een welvarend land te maken. Maar de geldverslindende oorlog met de Tamil Tijgers, de enorme corruptie en rampen zoals de beruchte Tsunami (2004) zijn mede de oorzaak, dat dit niet van de grond komt. 

De export van rubber, kokosnoten, textiel en de wereldberoemde Ceylon thee, maar vooral het steeds toenemende toerisme vormen de belangrijkste bron van inkomsten.

Vroeger was de kaneelexport de belangrijkste bron de steunpilaar van de economie. Na de gloriejaren van de kokos en rubberindustrie lopen die inkomsten, mede door de zeer verouderde productiemethoden, sterk terug. De hoogste kwaliteit rubber wordt vooral nog gebruikt in zeer geavanceerde industrieën, zoals de ruimtevaart.

Hiernaast het maken van kaneelstokjes

FLORA EN FAUNA

Sri Lanka heeft dezelfde verscheidenheid aan bloemen, planten en dieren als de rest van tropisch Azië, aangevuld met diverse inheemse soorten. Er zijn diverse Botanische- en kruidentuinen die wij ook bezocht hebben. En ja ook de dieren zijn we in overvloed tegen gekomen. Langs de weg, op safari, in Nationale parken, bij de bezienswaardigheden en op het water.

De Tsunami van 26 december 2004 in de Indische Oceaan

Dit hebben we allen nog wel op het netvlies staan. 

Sri Lanka was 1 van de zwaarst getroffen gebieden. De ziekenhuizen waren vol en konden geen gewonden meer opnemen.  

De noodtoestand werd uitgeroepen.

6 jaar later zijn de gevolgen van deze beving (9,3 op de schaal van richter) nog steeds zichtbaar. 

 

Hieronder 2 recente krantenberichten

 

13 dec 2010, 09:00

Sri Lanka schrapt volkslied in Tamil

COLOMBO -  De regering van Sri Lanka heeft besloten dat het volkslied niet meer mag worden gezongen in het Tamil. Dat meldde de Britse omroep BBC maandag.

Het volkslied mag vanaf nu bij officiële gelegenheden alleen nog worden gezongen in het Singalees. Dat is de taal van de meerderheid van de bevolking van de eilandstaat ten zuiden van India.

In het noorden en oosten van het eiland wonen veel Tamils. In dit gebied werd het volkslied in het verleden vaak gezongen in het Tamil. De BBC stelt dat de maatregel van de Sri Lankaanse regering vrijwel zeker zal leiden tot extra spanningen tussen Tamils en Singalezen.

Vorig jaar versloeg het leger van Sri Lanka de rebellenbeweging Tamil Tijgers na een maanden durende strijd. Duizenden burgers vonden daarbij de dood. Beide partijen zouden zich schuldig hebben gemaakt aan oorlogsmisdaden.

 

01/01/11 09u16

Telegraaf

Sri Lanka stopt met gebruik Ceylon

COLOMBO - Overheidsinstellingen in Sri Lanka zullen niet langer gebruik maken van de term Ceylon. De Britse koloniale naam wordt 39 jaar nadat het Aziatische eiland Sri Lanka werd genoemd, in de ban gedaan. Dat meldde de BBC zaterdag.

Het besluit is genomen, nadat een discussie was opgelaaid over de naam van de Ceylon Elektriciteitsraad. De minister van Energie wilde de naam moderniseren, waarna de president voorstelde dat bij alle overheidsinstellingen te doen. De verandering zal zo snel mogelijk worden doorgevoerd. Overigens blijft de thee-industrie de term Ceylon wel gewoon gebruiken.

De naam Ceylon werd in 1972 vervangen door Sri Lanka, toen het eiland een republiek werd en niet langer de Britse koningin Elizabeth II als staatshoofd had. (ANP)

 

UNESCO WERELDERFGOEDEREN IN SRI LANKA

 

1982       Centraal          Heilige stad Anuradhapura

                                         Oude stad Polonnaruwa

                                         Oude stad Sigiriya

1988       Noord              Woudreservaat Sinharaja

               Centraal            Heilige stad Kandy

                                          Oude stad Galle en vestingwerken

1991                                 Gouden tempel van Dambulla

2010       Zuid-Centraal  Centrale Hooglanden

 

District Anuradhapura