Pink Lake en meer Terugblik Senegal

Dakar

Aan het einde van de 19de eeuw was Dakar een vissersdorpje, nu is het een stad met meer dan 2000.000 inwoners. De Fransen vestigden zich aanvankelijk op het eiland Gorée. Daar namen ze de slavenhandel van de Hollanders over.

Pas toen Dakar de hoofdstad werd van Frans West-Afrika (in 1902) begon de groei van de stad. De aanleg van een spoorlijn naar Bamako, de hoofdstad van Mali, versterkte Dakar’s positie als handelscentrum. Inmiddels is het de grootste en belangrijkste stad van Senegal en is gelegen op het schiereiland Kaap Verde, het westelijkste punt van het vasteland van Afrika. De stad dankt zijn naamsbekendheid voornamelijk aan het feit dat Dakar tot 2008 het eindstation was van de Parijs-Dakar-rally. Sinds 2009 vindt de Dakar-rally in Zuid-Amerika plaats.

Dakar

is op veel opzichten niet te vergelijken met de meeste steden en plaatsen in Senegal. Zo is er in de stad een duidelijk stratenpatroon te ontdekken en is het merendeel van de huizen van hogere kwaliteit. Het doet terugdenken aan een idyllisch verleden. Veel van de mensen die in Dakar werkzaam zijn wonen in het grootstedelijk gebied van Dakar. Dit zorgt ervoor dat de stad altijd gebukt gaat onder grote verkeersopstoppingen.

Het centrum van de stad is Place de l’Indépendence. Daar bouwden de Fransen in 1857 een fort, het begin van de stad Dakar. Nu is het plein het centrum van de zakenwijk, met veel hotels, ambassades het paleis van Assemblee National en ministeries.

In het westelijk deel van de Dakar ligt de oude zakenwijk, waar een hoge concentratie van winkels en werkplaatsen van lokale ambachtslieden is. Daar tegenover is een kustlijn met van oudsher de meeste luxe en dus zijn er veel dure villa's, comfortabele hotels en de Fann wijk met (overheid)gebouwen en ambassades en welgestelde huizen en het Hoofdbureau van de Nationale Politie voorbij komen.

De rand van de stad

Het centrum van de stad heeft een moderne uitstraling die in schril contrast staat met de troosteloze sloppenwijken aan de rand van Dakar. Het treinstation ligt ten noorden van het Onafhankelijkheidsplein.

De Medina is een levendige handelswijk met traditionele huizen altijd rond een binnenplein gebouwd. Op dat binnenplein staat meestal een baobab (apebroodboom) of een kapokboom voor de broodnodige schaduw. Het centrum van de Medina is de Tilene markt aan Avenue Blaise Diagne. Een typische Afrikaanse markt waar je alles kan kopen: bij de stalletjes buiten fruit en groenten binnen alle andere artikelen. Ook de begraafplaats is aan de rand van de stad.

Monument voor de Afrikaanse wedergeboorte

Het monument voor de Afrikaanse wedergeboorte is gebouwd ter ere van 50 jaar Senegalese onafhankelijkheid.

Het stelt een man voor met vooruitstekende spieren die uit de krater van één van de heuvels van Mamelles lijkt te springen. De man draagt een kind op zijn linkerarm terwijl hij een vrouw aan de andere arm heeft. Zij gaan de zon tegemoet en symboliseren de opening van het continent voor de rest van de wereld. 

Het is een kracht van voortstuwing en aantrekkingskracht in de grootsheid, de stabiliteit en de duurzaamheid van Afrika ", legde de toenmalige president Abdoulaye Wade uit. 

Je kunt het beeld in en met een lift naar boven.

• Op de begane grond is een diavoorstelling van de bouw van het monument en een fresco dat de geschiedenis van Afrika en zijn grote figuren traceert.
• 3e verdieping (eenmalig bezoek), een kleine tijdelijke tentoonstellingshal.
• Op de 4e verdieping, de salon van eer ingericht door Aïssa Dione.
• 15e verdieping (hoofd van de man)waar je kunt genieten van een adembenemend uitzicht op Dakar en het schiereiland.

Je kunt ook via een grote trap van 198 treden. Dan kom je tot aan de sokkel waar het monument op staat maar ook daar heb je een mooi zicht over Dakar. Ik heb gekozen voor de laatste optie wat best pittig was met die warmte. Maar het was de moeite zeker waard

De Senegalese architect Pierre Goudiaby Atepa heeft het beeld ontworpen en Noord-Koreaanse arbeiders hebben het in 3 jaar tijd gebouwd. In April 2010 werd het beeld onthuld voor het publiek. Op deze dag was Senegal precies 50 jaar onafhankelijk van Frankrijk.

Het pompeuze beeld is op veel weerstand gestuit bij de lokale bevolking. Met name om de schaars geklede mensen op het beeld dit past niet bij de voornamelijk Islamitische bevolking van Senegal ook zou het veel te duur geweest zijn (ruim 15 miljoen euro)  De toenmalige president van Senegal  Wade zou zich ook 35%  van de inkomsten van het beeld hebben toegeëigend omdat het zijn intellectueel eigendom zou zijn. 

We zijn op weg naar het Île de Goree. Eenmaal de stad uit via een tunnel waar zich een behoorlijke file had gevormd, rijden we langs de boulevard naar de haven om met de boot over te varen naar het eiland. Je ziet graffiti is hier de normaalste zaak van de wereld en er zaten heel mooie stukjes tussen hoor. We reden ook nog langs het Politiebureau.

Het was heerlijk de zee te zien, over de gehele lengte staan fitness-toestellen een enkele wordt al bemand het is nog vroeg. Dit is wat alle Senegalezen doen heel veel sport lopen en de toestellen langs de boulevard. Daarom zouden de mensen ook niet dik zijn. Maar laten we eerlijk zijn er is behoorlijk veel armoe in het land dus dat speelt ook mee denken wij dan maar.

Haven

De ligging is de stad geschikt voor de handel met Europa en Amerika en is zij uitgegroeid tot een van de belangrijkste havens aan de westzijde van het continent.

Vanuit de haven van Dakar pendelt dagelijks een comfortabele Ferry tussen Dakar en Ile de Goree. De overtocht duurt ongeveer dertig minuten. 

De 1ste boot vanuit Dakar naar île de Goree  vertrekt om 06:15 uur en de laatste om 22:30 uur. Vanuit Île de Goree vertrekt de 1ste boot om 06:45 uur en de laatste 23:00 uur. Weekend, vrijdag en feestdagen aangepaste tijden.

Het is een enorme drukte in de haven van Dakar, want er gaan 350 ‘man’, veelal toeristen schooljeugd en souvenirverkopers mee. Zat Fatima in een spijkerbroek bij ons op de boot, kwamen we haar later in felgekleurde kledij tegen als verkoopster van de souvenirs. Leuk om mee te maken. We werden erop gewezen dat er in de haven niet gefotografeerd mocht worden. Dus hebben we dat ook maar niet meer gedaan ja je eest het goed haha.

Gorée

Het eiland Gorée ligt ongeveer vier kilometer voor de kust van de hoofdstad Dakar en heeft een oppervlakte van ca 18 ha.

Het eiland heeft vroeger een belangrijke rol gespeeld in de West Afrikaanse Slavenhandel en is vandaag de dag een populaire toeristische trekpleister. Het kleine eiland is aantrekkelijk door de prachtige oude huizen die zorgen voor een schilderachtige omgeving met een zuidelijke charme. Een aanrader is om door de smalle straatjes op het eiland te slenteren en om je heen te kijken. Geniet van de ouderwetse koloniale huizen met smeedijzeren balkonnetjes.

Ondanks dit verleden is Gorée een mooie plaats om aan te doen. De belangrijkste bezienswaardigheden op het eiland zijn;

• het Maison des Esclaves,
• het fort D’Estrees,
• de kanonnen die gebruikt zijn tijdens de film “The Guns of Navaronne”
• en het Slavery Freedom Monument.
• Vanwege zijn belangrijke historische betekenis is het Gorée terug te vinden op de Werelderfgoedlijst van de Unesco.

Het eiland werd o.a bezocht door;

• Nelson Mandela, 1 jr na zijn vrijlating. wilde hij perse in 1 van de strafcellen. Hij kwam er later met betraande ogen uit.
• Paus Johannes Paulus 2 heeft hier voet aan wal gezet.
• Barack Obama tijdens zijn bezoek aan Afrika.
• Presidenten George Bush en Bill Clinton.

Gorée

werd in de 15e eeuw ontdekt door de Portugese ontdekkingsreiziger Bartholomeus Diaz. In 1617 werd het eiland gekoloniseerd door de Hollanders. Daarna was het in handen v/d Engelsen en in 1664 veroverde Michiel de Ruyter het weer terug, maar niet voor lang. In 1677 was het eiland in handen v/d Fransen… smalle straatjes met van die typische Franse straatnaam bordjes. Je kunt dit goed zien aan de bouwstijl op het eiland, ze hebben verschillende Europese invloeden.

Er wonen ca.1.200 mensen op het eiland. Een deel is moslim, een ander deel christen. Je vindt dan ook een kerk én een moskee op Ile de Gorée.

Op de hoek van de straat zitten de kletsende Senegalese oude van dagen. Kinderen spelen op straat rondom een baobabboom met wat ze hebben, een lekke voetbal of zelfgemaakte blikken autootjes. Auto’s rijden er niet. Aan de waterkant zijn diverse restaurants en barretjes.

Bootjes

Aan het kleine strand liggen bont gekleurde vissersboten en wat restaurantjes met uitzicht over de baai. Een prachtig aanzicht bij het binnenvaren van het haventje.

Hoe anders was dat zo’n driehonderd jaar geleden; Ile de Goree was in die tijd een slaveneiland waar vandaan vele duizenden de trans-Atlantische oversteek maakten naar de nieuwe wereld waar ze als slaven werden verkocht.

La Maison des Esclaves

Uit West-Afrika werden mensen zo van het land ‘geplukt’ en op het eiland vastgehouden…mannen, vrouwen en kinderen werden van elkaar gescheiden.

In het huis werden de slaven aan de grond  geketend en 3 maanden gevangen gehouden voordat ze verscheept werden naar de nieuwe wereld. Over de aantallen die de gidsen vermelden zo'n 10 miljoen is uit studies gebleken dat dit bijna niet mogelijk is in dit huis gezien de oppervlakte. Maar de verschrikkingen die in het huis door de verschillende machtshebbers gepleegd zijn er niet minder om.

Als je in de kleine cellen staat en hoort dat er tot dertig mannen aan de grond geketend werden vastgehouden tot ze verscheept werden, bekruipt je toch een onbehaaglijk gevoel van. Zij verbleven in kleine kamers en werden beoordeeld op uiterlijk en gewicht.

• De mannen moesten minimaal 60 kg wegen, anders werden ze net zolang gevoed totdat zij dit gewicht hadden behaald. Hoe zwaarder de man was, hoe meer geld ze ervoor kregen.
• De vrouwen werden gekeurd op hun maagdelijkheid en borsten. Hoe jonger de groter de borsten hoe meer zij opbraken. Door met handelaars naar bed te gaan konden zij weer vrijgelaten worden. 
• Als de slaven niet gehoorzaamden werden ze opgesloten in een kamer.
• Er zaten ongeveer 20 kinderen in een cel. Ze werden vaak ziek, door de kou en tocht.

 In 1990 is het hele huis gerestaureerd, zodat het een bezienswaardigheid kon worden. Het staat nu symbool voor de trans-Atlantische slavenhandel. In 1992 heeft de paus er een bezoek gebracht om te vragen om vergeving. Vele katholieke missionarissen hebben een groot aandeel gehad in de slavenhandel.

Volgens de oude verhalen gingen de slaven door de ‘Door of no return’ om  op schepen geladen te worden, waarna zij het Afrikaanse land nooit weer zouden zien. Zij werden per schip naar Amerika en het Caribisch gebied gebracht…De meeste slaven overleefden de cellen niet en ook tijdens de lange reis aan boord, stierven er velen.. Zij die niet luisterden of probeerden te ontsnappen werden door de “door of no return” de zee ingetrokken en aan hun lot overgelaten.

Een plek van bezinning maar vooral een blijvende aanklacht tegen elke vorm van slavernij en-of verdrukking. 

Op de eerste verdieping, waar het appartement en het kantoor van de meester zich bevonden, vind je een tentoonstelling over de driehoekshandel. Op de benedenverdieping krijg je een goed beeld van waar de slaven werden opgesloten, voordat ze gesorteerd en ingeladen werden op de schepen. Het Slavenhuis heeft vooral een symbolische taak, want het eiland heeft in de geschiedenis van de slavenhandel, in vergelijking met andere grote slavencentra in West-Afrika, geen grote rol gespeeld. Maar in tegenstelling tot die andere steden, staan op Gorée de gebouwen en andere overblijfselen uit die tragische periode nog overeind en het Slavenhuis dient dus voornamelijk als belangrijke tastbare herinnering. 

Fort D'Estrées

Vroeger werden de slaven hier verhandeld en ingescheept, maar nu wordt het gebruikt als museum.

Het Historisch Museum van Senegal 

Deze plaats doordrenkt van geschiedenis  van de 19e eeuw werd gesticht door de Fransen om de buitenwijken van Dakar te beschermen. Het is een van de weinige plekken in Afrika dat de verschillende soorten slavenverkeer (Arabisch, Europees, Chinees ...) en hun impact op de verschillende koninkrijken van Senegal laat zien. 

13 Gerestaureerde zalen liggen om de place d'armes en herbergen meer dan 500 voorwerpen, kaarten en documenten die de geschiedenis van Senegal volgen. Zaal 8 van het museum is gewijd aan de geschiedenis van de slavenhandel .

 Eenvoudige en goed ontworpen verklarende panelen verlichten de bezoeker op het paleolithicum in de regio, op de grote rijken en koninkrijken van de middeleeuwen, de slavenhandel, het verzet, de islam en een geschiedenis dichter bij ons (kolonisatie, dekolonisatie. ..) En natuurlijk een wandeling boven voor het panorama 

Even tijd voor ontspanning. Want er is meer te zien op het eiland. En dat zijn de bewoners en dag-venters die hun spullen aan de man willen brengen. Dit gebeurd niet op een echt agressieve manier. Het is grandioos om hier gewoon even langs te lopen je geniet van al die kleur! Wat ook zo leuk is is dat er heel veel met waardeloos- dan wel afvalmateriaal worden gewerkt kijk maar eens goed naar die foto's dan zul je heel veel dingen herkennen.

Er nog een andere vorm van kunst. Het zandschilderen heel apart om te zien. De verleiding is zo verschrikkelijk groot maar waar moet je het weer laten in je huis. Er zitten heel bijzondere werkjes bij geloof me.

En dan al die doeken de 1 nog mooier dan de ander wat een kleur wat een technieken zijn gebruikt. Het is werkelijk luilekkerland om hier tussendoor te lopen. Ja ook aan de waslijn hingen doeken. En zo genietend van de kleur en warmte ook van de mensen komen we op het hoogste punt van het eiland.

Geweldig dit is even genieten van de rust gewoon in je opnemen vooral goed kijken waar je loopt want het is een behoorlijk stuk zakken en het is nou niet bepaald een wandelpad zullen we dan maar zeggen maar mooi was het wel zoals je ziet.

Monument voor overleden medici

Dit is gelegen aan het grote plein met in het midden een Baobab boom.

Uitbraak van Gele koorts is tot aan het begin van de 20ste eeuw verantwoordelijk voor een grote sterfte van de getroffen personen. De Spanjaarden, beschrijven deze ziekte in Yucatan, in 1648, onder de naam "pest".

De Fransen ontmoeten de "pest" tijdens hun reizen in tropisch Amerika, de Caraïben maar ook in Zwart Afrika. In het bijzonder in St. Louis, aan de monding van de rivier de Senegal, in 1778, waar J.P. Schotte hem de geleerde maar kortstondige naam van Synochus Atrabiliosa geeft.

Al in 1763 was de kolonisatie van Frans Guyana tegen gele koorts, typhus amaril genaamd.

In 1878, brak de Gele koorts ook uit op het eiland de epidemie van Senegal waar, onder andere, 21 Franse artsen en apothekers van de marine om het leven kwamen,  slechts één van hun kameraden overleefde het.

2 Monumenten deze en de andere in St. Louis (wie weet zien we dit we komen er nog wel), zijn een eerbetoon aan artsen die, onder de bevolking en aan het ziekbed, hun plicht deden bij de om slachtoffers te zijn.

Dan is het tijd we hebben veel gezien en lekker gegeten.

We komen nog langs het politiebureau ja dat moet natuurlijk wel even op de foto haha. En dan gaan we naar de pier waar we wachten op de ferry die ons weer naar de overkant zal brengen. O kijk daar lijkt wel een oefening van de ME,. Moet wel voorzichtig zijn want 1 ding is ten strengste verboden en dat is het fotograferen van de politie en zijn werkzaamheden dus oppassen, risico's zijn te groot. Op het vaste land worden we natuurlijk opgewacht door onze bus met chauffeur.

We rijden weer richting ons hotel een eerste dag met vele indrukken nog een paar kiekjes onderweg vanuit de bus en dan gaan we morgen op weg naar het Roze Meer, kijken wat dit mag zijn

Informatie van UNESCO

Gorée is een klein eiland van 18 hectare en ligt voor de kust van Senegal tegenover Dakar. Van de 15e tot de 19e eeuw was dit het grootste centrum van de slavenhandel aan de Afrikaanse kust. Op het eiland staat een slavenhuis van waaruit meer dan 20 miljoen slaven zijn verscheept. Gorée is achtereenvolgens geregeerd door de Portugezen, de Nederlanders, de Engelsen en de Fransen. De architectuur kenmerkt zich door het contrast tussen de grimmige slavenwijken en de elegante huizen van de slavenhandelaren. Het eiland is tegenwoordig een symbool voor het uitbuiten van mensen, maar ook een plaats van verzoening met het verleden. In 1978 werd dit op de Werelderfgoedlijst van Unesco geplaatst.

Pink lake en meer