Matera
Matera is oud, prehistorisch oud. Meer dan 9000 jaar geleden woonden hier al mensen. Dat deden ze in de sassi: woningen die zijn uitgehouwen in de rotsen of er op zijn gestapeld. Door de eeuwen heen ontstond er een grottenstad waar meer dan 20.000 mensen woonden. De grotwoningen (Sassi de Matera genoemd), vind je in 2 wijken: Sasso Caveoso en Sasso Barisano.
De stad ligt net over de grens van Puglia, in het dal van de rivier Gravina di Matera op ca 46 km van de Ionische zee
in de regio Basilicata en is de hoofdstad van de gelijknamige provincie.
De prehistorische grotwoningen zijn sinds 1993 terug te vinden op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO.
De stad kent dus 2 delen; de Sassi nabij de kloof en de moderne stad op de vlakte.
Jaarlijks wordt begin juli het feest van Madonna Della Bruna op traditionele wijze gevierd met een processie waarin een Beeld van deze heilige door de stad wordt gedragen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een praalwagen die nadat het beeld in de kerk is teruggeplaatst door de menigte wordt vernield. De mensen nemen delen van deze wagen mee omdat dit hen voorspoed zou brengen.
Vanwege het bijzondere uiterlijk van Matera, zijn er al behoorlijk wat films opgenomen. Bekend zijn Wonder-Woman, Ben-Hur en de James Bond “No Time to Die”.
We gaan eerst ontbijten. Oeps we zijn wat aan de vroege kant oké gaan we even stukje het dorp in.
Het is nu nog stil dus paar kiekjes genomen.
Na het ontbijt vertrekken we naar Matera. Kijk daar zie je de buizen van de waterleiding boven het land liggen, leuk om even vast te leggen. Verder niet veel nieuws te zien onderweg. Bij Matera aangekomen was het weer even zoeken hoe we op de plek konden komen waar onze gids stond te wachten Zo hebben we in ieder geval al weer aardig wat van de moderne stad gezien. Dan stappen we uit en na de toiletstop gaan we op weg naar het oude centrum.
Piazza Vittorio Veneto
voorheen Piazza Del Plebiscito genoemd, stond ook bekend als de 'Piazza della Fontana' vanwege de grote monumentale 'Fontana Ferdinandea',
die in 1832 werd gemaakt om water te verzamelen van de heuvel boven het kasteel 'De Montigny', die momenteel een paar honderd meter verderop in de weg ligt, bij de gemeentevilla.
Het huidige uiterlijk van het plein is te danken aan de restauratie in 1993, toen het gedenkteken voor de omkomen (Benedetto d'Amore 1926 ) werd verplaatst en de weg die het plein doorkruiste, werd verwijderd om de 'midden-achtergrond', de oude verdieping van de stad, (gedeeltelijk te bezichtigen) aan het licht te brengen deze is te bereiken door de ijzeren trap af te dalen.
De hypogeïsche gebouwen liggen onder het gehele plein en liggen meer dan 5000 m² onder het klooster van de Annunziata. De fundering van het klooster heeft zelfs een toren die waarschijnlijk tot de verdedigingsmuur van het Tramontano-kasteel behoort. Het bestaat uit sneeuwruimenrs, tanks, winkels, magazijnen en woningen.
In deze oude ondergrondse stad bevindt zich een opmerkelijke structuur:
De 'palombaro'
een enorme stortbak van meer dan 15 m hoog met een capaciteit van 5000 m² aan water.
Regen is uiterst belangrijk in de geschiedenis van Matera. Mensen hadden privéreservoirs in hun huizen waarin kostbaar regenwater werd opgevangen, voor niet-drinkdoeleinden. De gemeente voorzag in drinkwater via waterfonteinen en 5 enorme openbare reservoirs. Tegenwoordig wordt dit uitsluitend gebruikt als tentoonstellingsruimte. Deze stortbak, voldeed aan de waterbehoefte van het deel van de stad dat zich op het 'vlakte' heeft ontwikkeld.
Belangrijk, er is geen bronwater in Matera, maar elke druppel regen werd opgevangen in het gearmeerde systeem van tanks en grachten die de Sassi doorboren.
Natuurlijk is er ook een kerk in deze woonbebouwing: de Kerk van de Heilige Geest, een oude plaats van aanbidding uit de 9e eeuw, waarvan de overblijfselen te bezoeken zijn:
Via de hypogeïsche kerk van Santo Spirito heb je rechtstreeks toegang tot Sasso Barisano via de smalle trap naar de Via Fiorentini. Je vindt hier ook;
De Provinciale Bibliotheek 'Tommaso Stigliani'
Dit is 1 van de belangrijkste in het Zuiden met het risico te worden gesloten. Het telt zo'n 400.000 volumes; veel tijdschriften, 30.000 zeldzame en boeken uit de 17e t/m de 19e eeuw, 95 incunabelen en 40 perkamenten.
Het sluiten van een bibliotheek, groot of klein, is een verlies voor de gemeenschap, die diepe scheuren in het sociale leven kan veroorzaken. De bibliotheken zijn een must-see, een onschatbaar erfgoed.
Palazzo del Governo
Is min of meer gelegen in het centrum van het moderne deel van de stad, op Piazza Vittorio Veneto.
Het Palazzo is ook wel bekend als het Palazzo della Prefettura, eigenlijk het Convento di San Domenico, ten tijde van de bouw, in 1230.
De barokke kerk van Mater Domini
werd rond 1670 gebouwd door de commandant van de ridders van Malta, grenzend aan de klokkentoren van de rotskerk van Santo Spirito, uitgegraven in de ondergrondse ruimtes eronder. Een reliëf van een Madonna en Kind die een lelie aan een bezoeker presenteren, dat van de verwoeste gevel van de kerk van Santo Spirito werd verplaatst, is ingelijst op de gevel van de Mater Domini-kerk. Naast de gevel staat de klokkentoren van de rotskerk beneden met een elegante loggia die je kan bereiken via een sierlijke buitentrap. De klokkentoren is versierd met een ashlarband met diamanten en toont de wapenschilden van de Ridders van Malta en Commandant Zurla. Er is een Maltees kruis bovenaan de gevel van de kerk en de bovenkant van de klokkentoren.
Zelfs als de Sassi de reden zijn dat de meeste mensen Matera bezoeken, zullen ze daar onvermijdelijk door Piazza Vittorio Veneto gaan. Vanaf dit plein kan men gemakkelijk een van de 2 Sassi bereiken, evenals de hoofdstraten van de moderne stad. Omlijnd met cafés en winkels, evenals het stadhuis en de bioscopen, is het een levendige plek, vooral 's avonds, wanneer alle lokale bevolking hun dagelijkse passeggiata of avondwandeling maakt.
Levensboom
Eigenlijk behoeft dit geen toelichting Geweldig ook hier troffen we hem weer aan
The circle of life;
WE ARE ONE
WE ARE THE WHOLE
Na wat uitleg lopen we onder de bogen door en komen bij een lage muur en dan..... Hier werd ik even stil wat was dat indrukwekkend. De eerste blik op sasso Barisano vanaf het uitzichtpunt op het Piazza Vittorio Veneto. Ik zie hoge hellingen vol kalkstenen huizen. Ze zijn zonder enige open ruimte op elkaar geplakt lijkt het.Dit moet je gewoon zien! Aan een muur in de bogenmuur hingen enorm veel pamfletten dacht dat zal wel iets bijzonders zijn maar eenmaal thuis diverse ervan ingetikt op het net maar het lijken allen toch gewoon restaurantjes o.i.d. te zijn misschien wel eens gehuisvest hier beneden wie weet kom ik daar nog achter dan vul ik het aan. Aan de stadszijde van de gevel is een plaquette van UNESCO bevestigd.
Als we het plein verlaten komen we nog langs 2 bronsen beelden geschonken door de Lions Club aan de stad
De denker (1982)
Stil, attent, verdrietig - getekend door het leven. zit een kleine bronzen man met typische gelaatstrekken. 'Waar wacht hij op?' vraagt Christus. 'Voor zover ik weet, moet de figuur de herdenking van de stad aan de afkomst van de plattelandsmaatschappij eren, antwoord ik. 'Het harde en ontberingsleven dat je al vaker hebt genoemd', zegt Christus. 'Ja. En mijn vader voegde spontaan nog een herinnering toe toen we hier samen een pauze namen: hij vergat nooit de vele dagloners die vroeg in zijn dorp op de juiste verzamelplaatsen wachtten, totdat de dienaren van de nobele heren op paarden verschenen en de mannen het dorp kozen voor veldwerk op hun landerijen.' Wat een existentiële druk en sociale spitsloop! 'Mijn vader vermeldt keer op keer de vernedering die daarmee gepaard gaat: wie de heren in het dagelijks leven niet goed zichtbaar begroette, zoals het ventileren van de hoed of met een buiging, hoefde niet te verwachten dat hij in aanmerking zou worden genomen voor werk.
Al Calderaio (1996)
In de kleine Piazzetta della Cittadinanza Attiva staat het standbeeld van een oudere man aan het werk, die een grote keukenpot maakt, van de kunstenaar Nicola Morelli. Jammer hier kon ik geen verhaal van vinden.
Ook troffen we een traditionele Italiaanse waterpomp. En uiteraard zien we vrolijk gekleurde etalages uitstallingen en winkels met mooie dingen we hebben niets meegenomen hoor.
Het Piazza del Sedile
Dit plein heeft een nogal bijzondere bijnaam; In de volksmond wordt deze plek 'het vogelkopje' genoemd, een verwijzing naar Matera die vanuit de lucht bekeken de vorm van een vogel heeft. Het Piazza zou de kop van de vogel voorstellen.
De klokkentoren van 4 verdiepingen springt in het oog met zijn geveldecoraties en romaanse roosvenster met een 16-spaaks wiel van fortuin bekroond met een standbeeld van de aartsengel Michael. Op de architraaf van de hoofddeur staat een nis met een standbeeld van Maria SS. della Bruna en aan de zijkanten de beelden van St. Eustace, St. Peter en St. Paul gebeeldhouwd door Altobello Persio in 1540 is te zien.
Slenteren door steegjes
De enige manier om de sassi goed te verkennen is lopend. Onder het lopen zie je vele bijzondere details op huizen en mooie doorkijkjes. Zo komen we bij het 2e uitzichtpunt
Dan komen we bij het hoogste uitzichtpunt bij de kerk op de stenen van Matera.
Hier heb je een totaal overzicht. Een gatenkaas, een bijenkorf met hier en daar een hoge kerktoren. Slechts een smal pad scheidt de uit kalksteen gehakte grotwoningen van de diepte van het ravijn.
Bijzonder feit is dat een groot deel van de woningen tot de jaren 50 van de vorige eeuw nog bewoond werden. Volgens sommige bronnen, woonden er toen nog ongeveer 15.000 mensen in de sassi.
Sassi heeft 155 grotwerken elk met een oppervlakte van enkele m² groot.
In 1952 besloot de Italiaanse regering het wonen in de Sassi te verbieden, er heerste een enorme armoede en achteruitgang in de wijk. Er was geen stromend water, geen elektriciteit, geen riool en geen andere moderne voorzieningen die voor de rest Italië al normaal waren. De kindersterfte was extreem hoog, er waren zelfs ziekten als malaria. Sindsdien zijn de Sassi een populaire toeristische trekpleister.
De kerk op de stenen van Matera
De kathedraal met zijn Apulische Romaanse stijl die nog duidelijk zichtbaar is, is gewijd aan Onze Lieve Vrouw van Bruna en St. Eustace, patroonheiligen van Matera. Gelegen in het historische centrum van de stad.
Er zijn 2 andere ingangen aan de zijkanten - de vierkante deur met een bas-reliëf van Abraham, en de andere, de leeuwendeur met 2 in steen gesneden leeuwen. Het interieur heeft de vorm van een Latijns kruis en heeft een oude kerststal die dateert uit de jaren 1500, geïnspireerd door de grotten in het Sassi di Matera-gebied, het Laatste Oordeel geschilderd door Rinaldo da Taranto, de Renaissance-kapel van de Annunziata en het 13e-eeuwse fresco van Onze-Lieve-Vrouw van Bruna.
Het is prachtig van binnen met eeuwenoude fresco's en ook een prachtig vals plafond van beschilderde houten planken die “De Christus die de toekomst van de Kerk aan San Pietro toevertrouwt”, “Madonna del Confalone” en “Bekering van Sint-Paulus” vertegenwoordigen. Het originele plafond werd in de 18e eeuw verborgen.
Van hieruit, gaan we heel rustig aan weer naar beneden met uiteraard weer schitterende uitzichten. Het is wel opletten geblazen met het lopen want het zijn geen geplaveide paden zoals je ziet. We komen ook hier weer mooie details tegen en ook een stukje van de kruisgang van Jezus. Ik zag dat kruis staan op die rots dus heb hem er maar bijgeplakt wil niet zeggen dat de kruisgang ook daar naar toe leidt natuurlijk.
We stoppen even bij het punt waar of we het pad kunnen zien dat je de mogelijkheid geeft te hiken naar de top. He t is ondanks de stevige klim enorm genieten zoals je ziet. Ja ook moderne kunst heb ik nog kunnen spotten.
Net voor we het centrum inliepen kwamen we onderstaande kerk nog tegen nou dan maar even binnen kijken.
De kerk van het Santa Chiara-klooster
werd tussen 1700 en 1707 gebouwd door monseigneur De Los Ryos en verleend aan de broederschap van de gezegende zielen van het vagevuur die het gebruik ervan deelden met de arme Clares totdat ze een tweede sacristie bouwden. Toen de orde in 1714 werd afgekloosterd, verhuisden de monniken naar de kerk van Sant'Eligio. Op de fijn gesneden houten deuren van de kerk staat het wapen van de Spaanse aartsbisschop, en aan weerszijden de beelden van St. Anne en St. Joachim. Het interieur van het enkele schip bevat 18e-eeuwse werken, toe te schrijven aan de school van Sebastiano Conca. Er zijn ook prachtige houten altaren in barokstijl, die door de monniken zijn uitgehouwen en verguld. Boven het hoofdaltaar staat het schilderij van de Onze-Lieve-Vrouw van de Rozenkrans tussen de heiligen Franciscus van Assisi en Clare, en aan de zijkanten zijn er panelen met een afbeelding van St. Agnes van Assisi, St. Clare's zus, en St. Roos van Viterbo. Aan de rechtermuur van het koor staat een canvas van de Maagd Maria met zielen in het vagevuur, gedateerd 1602, met het portret en embleem van de beschermheer. Ten slotte is er een schilderij van de Onbevlekte Ontvangenis aan de rechtermuur.
Als eerste gaan we nu even op zoek naar een plekje om wat vocht tot ons te nemen. Want Niemand had zich eigenlijk gerealiseerd dat het een beste klim was van een paar uur. En dat het zonnetje ons ook nog eens vergezelde was meegenomen maar een flesje water voor onderweg had een heel goed idee geweest (het was de 1ste x dat de chauffeur deze reis deed en dus geen tip denk aan vocht helaas. Dan hebben we nog even tijd dus gaan we op zoek naar het tentje waar het originele brood te koop was. Dankzij de kok was het goed terug te vinden. We hebben genoten van een broodje ham en mozzarella Ja natuurlijk de echte uit deze streek. Ik ben niet zo'n fan van mozzarella maar deze was heel lekker. Ja dan moeten we natuurlijk nog wel even een ijsje gaan scoren. En dan is het tijd en gaan we weer naar de bus.
Het was een indrukwekkende dag. Op weg naar ons hotel. Ook buiten het centrum aan de rand van de stad zien we vanuit de bus nog diverse nederzettingen.
Trullo-kerk Sant’Antonio of Parrocchia Sant'Antonio da Padova.
is absoluut 1 van de meest bijzondere gebouwen in Alberello.Deze heeft net als de huisjes kegelvormige daken. Deze kerk is in 1926 gebouwd en heeft een Grieks kruis als plattegrond. De buitenkant doet bijna sprookjesachtig aan.
Er is maar 1 trullo die een kerk is en het is een ongelooflijk mooie en zeer unieke Italiaanse kerk. Het werd vrij snel gebouwd in een periode van 14 maanden in opdracht van Don Antonio Lippolis in een aanval op de plotselinge verspreiding van het protestantisme dat hem zo verontrustte en het werd ontworpen door de ingenieur Signorile Bianchi en de meester De Leonardis. Op 13 juni 1927 opende zij haar deuren voor het publiek.
Deze bijzondere kerk, gewijd aan Sint-Antonius, de patroonheilige van Padua, combineert de architectonische stijl en bouwtechnieken van een gemoderniseerde trullo met een Romaans-Pugliese kerkarchitectuur, waaronder karakteristieke ronde boogramen en een roosvenster boven de ingang aan de gevel. Vervolgens stijgen boven het hoofdgedeelte van de kerk 4 koepels uit die een grotere centrale koepel omcirkelen, die allemaal worden bekroond door de kenmerkende kegelvormige uitspringende daken van trulli. Verdere trulli-daken bedekken de flankerende toren en andere bouwwerken waaruit het kerkcomplex bestaat. Binnen in het gebouw zijn de muren witgekalkt en het decor is eenvoudig gehouden, met de enige felle kleur zichtbaarin het 20e-eeuwse fresco en het kruisbeeld, dat zich boven het hoofdaltaa bevindt.
Ondertekend door de kunstenaar Adolfo Rollo. Prachtig en uniek, deze ongelooflijke kerk is een absolute must-see.
Toch wel bijzonder als je je bedenkt dat je daar gewoon boven slaapt.
We liepen direct vanuit de bus op de parkeerplaats naar de kerk om even binnen te lijken.
En ja ook vanavond aten we in het restaurantje waar of we gister waren. Ook maar even het wat zal het zijn parochiehuis? op de foto gezet. In het restaurant stond deze mini van jawel de Trulli-kerk.
Morgenochtend hebben we eerst vrije tijd in Alberobello en dan gaan weer verder