DAGJE SLOWAKIJE 

Olomouc

Stukje geschiedenis

Bratislava heet pas sinds 1919 zo. De stad heette aanvankelijk in het Slowaaks Prešporok: die naam was ontleend aan het Oud-Duitse Preslavasburch (in moderner Duits Preßburg), dat verwees naar de burcht die Vratislav van Moravië hier had laten bouwen.

Bratislava is al eeuwen een nederzetting, gebruikt door verschillende volken en is onderdeel geweest van het Koninkrijk Hongarije. In de 18e eeuw was koningin Maria Theresa aan de macht.

WO I betekent een verschuiving van de macht, want Slowakije wordt onderdeel van Tsjechoslowakije.

Na WO II macht van het nieuw gevormde Tsjechoslowakije in handen van de communistische partij.

Candle demonstration’.

25-03-1988 een massale demonstratie op het plein Hviezdoslavovo námestie. Protesteren voor vrijheid van religie. Het is een vreedzame demonstratie, waarbij iedereen een kaars meedraagt.

 Velvet Revolution in 1989

Fluwelen Revolutie (geen geweld gebruikt door de opstandelingen). Deze was vooral groot in de hoofdstad Praag. Tijdens de protesten rinkelden de demonstranten met sleutels om aan te geven dat het tijd werd de poorten te openen. Hiermee eindigde het communistische regime

Ten tijde van het communisme hoopten de Sovjets zich, door flinke investeringen in de stad, van de steun van de Slowaken te kunnen verzekeren. Na de val van de muur en de afsplitsing van Tsjechië lijkt Slowakije, en haar hoofdstad, het juk van het verleden eindelijk te hebben afgeschud en is het tijd geworden voor het vormen van een eigen identiteit.

Bratislava heeft een grote rol gespeeld in de Duitse, Oostenrijkse en Hongaarse geschiedenis. Overigens woont nog steeds een grote Hongaarse minderheid in Bratislava.  

We gaan dus dagje Bratislava doen ja dan moet je de grens over want dat ligt zoals je las in Slowakije. Eenmaal aangekomen rijden we de stad in en daar stapte de gids bij ons in de bus en we gaan gelijk verder met een rijtour door centrum en de buitenwijken.

In het centrum aan de hoofdweg zien we nog net de ingang van een Joods kerkhof behorend bij de Joodse wijk Door de aanleg van een brug (zie onder), is de toegang het flink in de verdrukking gekomen een trap leidt naar beneden.

In de stad rijdt zoals je ziet de trolleybus en de tram ze zijn in diverse kleuren wel vrolijk. Deze elektrisch aangedreven bussen krijgen hun stroom geleverd door middel van bovengrondse kabels, bijna net zoals trams. Echter hebben de bussen geen rails nodig waar ze op rijden. De tram en de trolleybussen naast de trams de meest gebruikte vorm van OV in Bratislava. We zien de televisietoren. Ook kregen we uitleg over het ontstaan en het leven in Bratislava.

Na het uiteenvallen van het oostblok heeft Bratislava een enorme ontwikkeling doorstaan. Van een gehavende stad in de na-oorlogse periode is Bratislava nu een hippe stad die in snel toenemende mate populariteit wint onder Stedentrippers. Dat dankt het vooral aan de vrij compacte historische binnenstad die na diverse restauraties in topcondities is. Vooral de op een heuvel gelegen burcht van Bratislava trekt veel bekijks. Wij rijden dan ook de heuvel op om de stad en het kasteel eerst van bovenaf te bewonderen. Als je door deze wijk rijdt, weet je soms niet wat je ziet wat een luxe ook diverse ambassades  zijn hier gevestigd.

 Bratislavsky Hrad

Het kasteel van Bratislava, staat op de heuvel, het heeft jarenlang leeggestaan. Er staat al eeuwen een burcht op de plek van het huidige kasteel (zie boven). In de 15e eeuw werd het huidige gebouw neergezet. In al die jaren heeft het kasteel daar onverwoestbaar en ongeslagen op de berg gestaan.

Geschieden is van het kasteel

Door de jaren heen had het kasteel veel verschillende functies.

• In 1802 kwam het in handen van het leger en werden er soldaten in geplaatst. De Slowaken zeggen gekscherend dat het kasteel ten onder is gegaan aan een Italiaans diner, want tijdens deze gebeurtenis in 1811 brak er een grote brand uit en werd het kasteel verwoest.
• Na deze brand lag het kasteel jaren in puin. Er zijn meerdere keren pogingen ondernomen er iets van te maken, maar onder andere WO I en II, hielpen niet echt mee. 
• Vanaf 1946 werd er een amfitheater gebouwd en werden er 15 jaar lang openluchtfilms vertoond.
• In 1953 kwamen er eindelijk concrete plannen en in 1957 begon men met de reconstructie van het kasteel. Dit heeft jaren geduurd en is in meerdere fases gegaan. Het heeft nog even stilgelegen tijdens de latere oorlog in dit gebied, maar men is daarna weer verder gegaan.
• In 2008, begon de laatste restauratie begon en is inmiddels afgerond.

Het kasteel is dus pas recent in zijn nieuwe glorie te bewonderen. Het staat nu ook als prachtige eyecatcher bovenop de berg. Het is gebouwd in Renaissance stijl en ziet eruit alsof het zo uit een sprookjesboek komt. Dat is een mooie illusie, want wat je ziet komt voornamelijk uit de jaren ’60. Toen werd het kasteel na een brand namelijk helemaal herbouwd. Alleen de hoogste toren uit de 13de eeuw is nog origineel. Je kunt deze beklimmen. 

Ook is er een museum in het kasteel dit is onderdeel van het Slovak National Museum. 

Poorten

Het oudste deel van het kasteel is de Sigismundpoort, die toegang tot het domein verschaft via het zuidoosten. Deze poort stamt nog uit de 15e eeuw.

Aan de zuidzijde kun je het domein betreden via de Weense poort die dateert uit 1712.

De andere poorten die toegang verschaffen tot het domein zijn de Nicolaaspoort in het noordoosten, 16e eeuw en de Leopold poort. Een van de mooie plekken aan de buitenzijde is ook de binnenplaats, met de prachtige bogen op de imposante façade van de burcht

Kijk ook naar de grond waarop je wandelt. Veel van de oude gebouwen die er al eerder stonden worden namelijk gemarkeerd op de grond. Zoals hier de Groot-Moravische Basiliek

Naast dit monument, dat nog doet herinneren aan de Sovjetperiode, heb je hier ook een panoramaplatform met zicht over de stad Bratislava.

 Op het terrein zijn ook mooie tuinen te bewonderen.

En geloof het of niet wij waren de groep weer eens kwijt dus maar op eigen gelegenheid even gebanjerd🤣

Nationale Raad van de Slowaakse Republiek

Het gebouw waar het de regering van Slowakije gezeteld is staat naast de Burcht van Bratislava. Het zeer sober vormgegeven bouwwerk kijkt uit over de Donau en het zuidelijke deel van de stad. Voor het gebouw heb je een prachtig uitzichtpunt van waaraf je de Donau, een deel van Bratislava en het kasteel kunt zien. Het lijkt een ogenschijnlijk onbewaakt parlementsgebouw.

We rijden nu naar het oude centrum voor een rondleiding te voet.

Most SNP

De brug van de nationale opstand, zoals Most SNP vertaald kan worden is 1 van de meer recentere in het oog springende bouwwerken van Bratislava. Wanneer je met de auto de Slowaakse hoofdstad wilt bezoeken is de kans groot dat je via deze brug het centrum binnenrijdt. Helaas ging deze bouw ten koste van de oude joodse wijk van Bratislava.

De brug Most SNP, beter bekend als de UFO Bridge, verbindt de wijk Petržalka met de rest van de stad. Maar de toegangsweg naar deze brug ging dwars door de oude joodse wijk. In de aanleg van de brug werd niet alleen een deel van deze wijk gesloopt, maar ook de synagoge. Tegenwoordig staat er onderaan de brug een monument. Helaas kan hiermee de keuze van het toenmalige communistische regime niet meer worden teruggedraaid.

De brug dateert uit 1972, zij heeft een spanwijdte van 303 meter. De constructie wordt omschreven als een zogeheten asymmetrische Tuibrug. en misschien is de UFO wel het meest opmerkelijke gedeelte van de brug. Deze op een vliegende schotel lijkende ronde schijf prijkt op het hoogste punt van de brug. Hier is een restaurant in gevestigd. Daarmee is het een unieke locatie boven de Donau om een maaltijd te nuttigen. Je hebt 2 keuzes om naar oven te te komen beiden ca €10,00 ; een lift of voor de sportieve mensen een trap van 430 treden naar boven. Op het restaurant is ook nog een plateau. 

De oude stadsmuur is door de eeuwen heen grotendeels verdwenen. De Michaeltoren staat er daarentegen nog wel hier kom ik later op terug. Ooit was dit een verdedigingstoren van de stadsmuur. We beginnen bij de;

De Chomutovský-kolom van de Heilige Drie-eenheid

Deze bevindt zich in het noordelijke deel van het May Day Square. Zijn verleden is meer dan interessant.

Hij dateert 1697, vervolgens werden er gedurende 35 jaar heiligenbeelden aan toegevoegd.

De zuil bestaat uit 2 delen: de zuil zelf en de zogenaamde preekstoel.

Bovenaan de zuil staat de Heilige Familie, Christus met het kruis, rechts van hem de Maagd Maria en links St. Anna.

Aan de andere kant van de zuil staat St. Joseph met een boek en een lelie.

Boven de Heilige Familie is de zegen God de Vader en de Heilige Geest in de vorm van een duif.

De kolom is 10,5 m hoog en weegt ruim 6 ton.

In 1719 werden aan de voet van de zuil vier beelden geplaatst, waaronder de Tsjechische heilige St. Johannes van Nepomuk. De stenen preekstoel werd voltooid in 1725. Een standbeeld van een engel met een lantaarn en zeven andere heiligen werden toegevoegd. Onder hen, in volle wapenrusting met een adelaar op het schild, is de patroonheilige van het land, St. Wenceslaus.

De zuil is in 1962 verplaatst naar de huidige locatie. Dit is in mooie barokstijl en de zuil is gemaakt van zandsteen. Op de achtergrond is de top van de Sint-Martinuskathedraal zichtbaar.

Hans Christian Andersen (1805-1875) – Deense sprookjes-schrijver

Een schitterend beeld van de sprookje schrijver staat aan het begin van de lange stadsboulevard.

Het staat tussen de bomen en ik denk dat menigeen er zo aan voorbij zou lopen (wij ook) als je er niet op geattendeerd wordt. Goed kijken dan zie je dat heel veel sprookjes in het beeld zijn verwerkt.

Primaciálny palác

Het primatenpaleis is een vrij letterlijke vertaling van Primaciálny palác. Het paleis deed dienst als residentie van kardinaal József Batthyány. Hij was de primaat van Hongarije. Het gebouw dateert uit 1781. Kenmerkend zijn de roze pastelkleuren bij de façade aan de voorzijde van het paleis. De buitenzijde van het paleis oogt indrukwekkend. Enkele vertrekken binnen het paleis zijn de moeite waard zijn. Het meest bekende vertrek is de spiegelhal. Hier werd een belangrijk vredesverdrag getekend. Dit resulteerde in de vrede tussen Pressburg en het heilige Romaanse keizerrijk.

Aan de buitenzijde zijn ook zeker de standbeelden op het dak objecten om nader te bekijken. De beelden die langs het dak staan waren initieel bedoeld om de menselijke kwaliteiten van de kardinaal uit de beelden.

In het interieur zijn opmerkelijk genoeg engelse tapijten in enkele vertrekken. Zij werden ontdekt tijdens renovatiewerken in 1903.

Oude stad Hal (Stara radnica)

Een van de oudste gebouwen van de stad en lange tijd een knooppunt van lokaal bestuur, het oude stadhuis is tegenwoordig een onderdeel van het historische stadscentrum. De hal ontstond uit een samensmelting van gebouwen in de 15e eeuw en de klokkentoren dateert uit eind 1300. De toegang tot het complex is op het hoofdplein bij de houten staldeur. De poort is al het bekijken waard. Eenmaal op de binnenplaats vind je een mix aan kleuren en bouwstijlen, variërend van gotisch tot barok tot neorenaissance. Je kunt het gebouw, de locatie van het stadsmuseum, binnengaan en de kapel verkennen, die een groot aantal ingewikkeld geschilderde muren heeft. Als je dan aan de andere kant weer naar buiten gaat zie je weer een heel kale eenvoudige strakke muur 

Oude stadhuis van Bratislava

Het oude stadhuis van Bratislava (of old town hall) ligt aan het plein Hlavné námestie in het centrum van de hoofdstad. Het is een bijzonder gebouw: eigenlijk bestaat het uit meerdere huizen die zijn samengevoegd. Door verschillende verbouwingen en reparaties door de eeuwen heen kun je verschillende bouwstijlen zien. Zo is het oudste deel gotisch, maar je ziet ook een deel in renaissancestijl en de toren is gerestaureerd in barok.

Anton Dif Bernolák;

Hongaars: Bernolák Antal; 3 oktober 1762 - 15 januari 1813) was een Slowaakse taalkundige en katholieke priester, en de auteur van de eerste Slowaakse taalstandaard.

Het kroontje in de straattegel;

Dit is de Coronation Route, deze start aan de voet van het kasteel en neemt je mee door de beste plekjes van de stad aan de hand van kleine gouden kroontjes op de grond. 

De plaquette van Franz Liszt.

Deze plaquettes zijn op meerdere gebouwen in de stad te vinden en markeren plaatsen waar beroemde componisten ooit gespeeld, gewoond of gewerkt hebben. Er zijn nog plaquettes van Mozart, Haydn, e.d. 

En ja die steen? dit is een originele manier om je restaurant aan te duiden.

We lopen rustig verder naar het echt heel oude centrum. Het is goed opletten mooie fonteinen.

De 1ste is Manneke Pis van Bratislava haha. Dan heb je ook nog de paardenfontein. Inderdaad tegenwoordig drinken de toeristen ervan maar hij is er toen neergezet voor de paarden om tijdens de ritten hun dorts te lessen. Gevels hebben ook veel heiligen in nisjes verborgen.

De Launching man

Een curiositeit van Bratislava hij grijnst in het centrum van de stad in de nis van de muur sinds de middeleeuwen van het huis in Panská straat nummer 29.

De eigenaar van het huis zou het daar hebben neergezet om een nieuwsgierige buurman in verlegenheid te brengen die blijkbaar niets anders te doen had dan voorbijgangers te bespioneren.

Verschillende interessante legendes zijn verbonden met de originele figuur die in steen is uitgehouwen.

Dan zien we nog resten van heel oude muurschilderingen en komen we bij de oudste bakker van Bratislava altijd leuk

En ja ook hier zien we weer fonteinen in overvloed maar vooral ook heel leuke oude straatjes. Nu weer terug naar het (moderne) centrum

Slovaaks Nationale Theater

Dit Theater is te vinden op het Hviezdoslavplein en is het oudste professionele theater in het hele land.

Ze bestaat uit 3 onderdelen; ballet, opera en drama.

Het theater is verdeeld over 2 gebouwen, waarvan een huist in het Neo-renaissance gebouw en het andere in het nieuwe SND gebouw in het historische centrum.

Het oude gebouw werd gebouwd aan het einde van de 19de eeuw door Weense architecten.

In het gebouw zijn heel wat mooie muurschilderijen te vinden.

Hviezdoslavovo námestie

Het plein Hviezdoslavovo námestie (of Hviezdoslav plein) is niet te missen in Bratislava. Het grote plein heeft niet alleen meerdere standbeelden (waaronder dat van Hans Christian Andersen) maar ook;

Grassalkovichpaleis

Het barokke Grassalkovičov Palác is het paleis waar de president van Slowakije woont. Het in grijs/wittinten uitgevoerde presidentieel paleis ligt aan de rand van het centrum aan het plein. Dit vrij ruim opgezette plein geeft het paleis de statige uitstraling die hoort bij een residentie van een president. Achter het paleis ligt Grassalkovichova záhrada. Dit is een tegenwoordig publiek park op de plek waar vroeger de tuin van het paleis lag. Het behoort met het park bij de burcht en Medická záhrada tot de populairste parken in het centrum van Bratislava. Het plein is een soort lange promenade en alleen voor voetgangers, wat het natuurlijk extra mooi maakt.

Op het plein staat een groot standbeeld van de Slowaakse poëet Pavol Országh Hviezdoslav. Deze traditionele dichter is erg bekend onder de Slowaken, want zij lezen zijn gedichten verplicht op school. En zo heb ik het plein van alle 3 zijden samengevat in een fotocollage. En dit is ook de plek waar een ieder zijn kant op gaat om nog even van de stad te genieten!

Wij gaan eerst een hapje eten voor we verder gaan😂

We willen even in de kathedraal kijken maar deze is dicht. Dan maar rondje om de kerk maken.

Ooit was de gehele oude binnenstad van Bratislava omringd door muren en poorten. Tegenwoordig zijn er enkele honderden meters bewaard gebleven inclusief de resten van een oude poort en 2 torens. Leuk dat je van hieruit goed zicht had op de moderne brug.

De oudste delen van de stadsmuren zijn gebouwd in de 14e eeuw. In de 15e en 16 e eeuw werden de stadsmuren uitgebreid en versterkt. Dit met name vanwege de angst voor de Ottomanen. Later verloren de muren hun belang. In de 18e eeuw werden de slotgrachten gedempt en een grootste deel van de muren gesloopt. De nu nog bestaande delen zijn in de jaren '70 en '80 gerenoveerd. We lopen er even overheen want we moeten wachten tot de huwelijksmis is afgelopen om de kathedraal in te kunnen haha zien we ook nog een expositie over de muur en bakken met restanten van de afgraving.

De buitenzijde van de kathedraal was de moeite waard zoals je ziet. De kathedraal werd over een begraafplaats gebouwd. Het aantal catacomben en crypten zijn onbekend. Tot op heden zijn er 3 crypten ontdekt.

Aan de achterzijde was kennelijk iets van een school want er kwam regelmatig een groepje kinderen naar buiten met een volwassenen keurig in de rij maar er waren geen ouders te zien.

En dan is de dienst afgelopen, de deuren gaan open en het bruidspaar loopt naar buiten de felicitaties in ontvangst nemen. Natuurlijk even foto genomen en dan naar binnen. Leuk aan de kerkbanken hingen nog de strikken gemaakt van tule.

De kapel van de Tsjechische koningin Sofia en van Sint Anne werden in de 15e eeuw toegevoegd. Verschillende Barokke elementen stammen uit de 18e eeuw. Bijzonder zijn de crypten en catacomben.

de Sint Martinskathedraal 

is de grootste en een van de oudste kerken van Bratislava en is er een met een rijke geschiedenis. De Gotische kerk is vooral beroemd omdat het van de 16e tot en met de 19e eeuw diende als kroningskerk van het Koninkrijk van Hongarije. De top van de toren draagt dan ook een replica van de kroon van Sint Stephen, ter herinnering aan het belang van de kathedraal.

De kathedraal werd in de 13e eeuw oorspronkelijk gebouwd als een Romaanse kerk. Op het moment dat Bratislava steeds verder groeide en nieuwe privileges verkreeg begon de constructie voor de Gotische kathedraal die de kerk vandaag de dag nog is. De 85 meter hoge kerktoren was ooit onderdeel van de middeleeuwse stadsverdedigingswerken.  

Ik moest even vragen waar of wij een kaarsje konden branden. Je ziet de beelden zijn levensgroot zeker als ik er naast sta😂

Čumil of De Gluurder

Het meest gefotografeerde van heel Bratislava is het standbeeld van de rioolwerker Čumil. Hij is in 1997 neergezet. Later is het bord ‘Man at work’ dat naast hem staat toegevoegd, want mensen reden voortdurend over hem heen of vielen over hem. Dat beschadigde het standbeeld, dus het bord moet ervoor zorgen dat hij nu beter zichtbaar is.

Het is nog altijd niet helemaal duidelijk wat de maker van het beeld precies voor ogen had. Is het een rioolwerker die uitrust van zijn werk? Of kijkt hij zo vrolijk omdat hij onder de rokjes van de voorbijlopende dames kan gluren? Enfin de schrijnwerker. Hangend uit een riool kijk relaxed de straat in terwijl de ene na de andere toerist bij hem plaatsneemt. Ja wij ook natuurlijk

Als je over zijn hoofd strijkt dan maakt dat je rijk, als je over zijn neus strijkt dan raak je binnenkort zwanger. Het is maar net wat je liever wilt

We hebben nog even heerlijk door de stad gebanjerd en als afsluit jawel natuurlijk ons traditionele ijsje.

We gaan weer op huis aan was weer mooi voor vandaag.

Straks hapje eten en dan gezellig op het terras met de club en een glaasje

morgen naar 

Olomouc