Madaba - Woestijnkastelen - Mount Nebo

Amman-Shobak Jordanie Terugblik 

Optionele excursie Desert Castles

Tegenwoordig is het mogelijk om veel overblijfselen van de vroege en middeleeuwse islamitische periode in Jordanië te zien. Verspreid over het steppe-achtige terrein van oostelijk Jordanië en de centrale heuvels zijn talrijke historische ruïnes, met inbegrip van kastelen, forten, torens, baden, caravanherbergen en versterkte paleizen. Gezamenlijk bekend als de woestijnkastelen of -paleizen, ze waren oorspronkelijk onderdeel van een keten die zich uitstrekte van het noorden van Damascus tot aan Khirbet al-Mafjar, in de buurt van Ariha (of Jericho).

Er zijn verschillende theorieën over het doel van deze paleizen, maar het ontbreken van een defensief architectonisch ontwerp suggereert dat de meeste werden gebouwd als recreatieve retraites. De liefde van de vroege Arabische heersers voor de woestijn leidde hen ertoe om deze kastelen te bouwen of over te nemen, die door kunstmatige oasen omgeven waren met fruit, groenten en dieren om te jagen. Andere theorieën suggereren dat ze naar de woestijn kwamen om epidemieën te voorkomen die de grote steden teisterden, of om banden te onderhouden met hun mede-bedoeïenen, de basis van hun macht.

Daar een ieder ervoor gekozen heeft de excursie te doen wordt het programma iets aangepast zodat we niet voor niets op en neer hoeven te rijden. De dag begint met de excursie. We bezoeken eerst Qasr Amra dan Qasr Kharana en sluiten af met Qasr al-Azraq.

• Qasr A-Kharrana is gerestaureerd en verkeert in uitstekende staat.
• Quseir Amra, een van de best bewaard gebleven monumenten, staat op de werelderfgoedlijst van UNESCO. De binnenmuren en plafonds zijn bedekt met levendige fresco's en twee van de kamers zijn geplaveid met kleurrijke mozaïeken.
• Het zwarte basaltfort in Azraq, dat sinds de late Romeinse tijd voortdurend werd gebruikt, was het hoofdkwartier van Lawrence of Arabia tijdens de Arabische Opstand.

1 Qasr Kharana ( Arabisch : قصر خرانة )

Of Qasr al-Harrana is 1 van de bekendste van de woestijnkastelen in het huidig oostelijk deel van Jordanië. Het is goed bewaard gebleven, ongeacht het oorspronkelijke gebruik.

'Kasteel' is een verkeerde benaming omdat de interne opstelling van het gebouw geen militair gebruik suggereert, de spleten in de muur zouden niet ontworpen kunnen zijn voor pijlsignalen. Het had een karavanserai kunnen zijn, of een rustplaats voor handelaren, maar mist de waterbron die dergelijke gebouwen meestal in de buurt hadden en het lag niet op belangrijke handelsroutes.

Ligging

ongeveer 60 km ten oosten van Amman en relatief dicht bij de grens met Saoedi-Arabië. Omdat het vlakbij een belangrijke snelweg ligt en op korte afstand van Amman, is het uitgegroeid tot een van de meest bezochte kastelen in de woestijn. Het gebied is omheind met een bezoekerscentrum op de zuidoostelijke hoek, waar de hoofdingang van het kasteel zich bevindt. Een onverharde oprijlaan leidt van de snelweg naar een onverhard parkeerterrein dat groot genoeg is voor auto's en verschillende bussen net ten zuiden van de ingang.

Omschrijving

Het kasteel werd gebouwd in de vroege Umayyad- periode door de Oemayyaden- kalief Walid I wiens dominantie van de regio toenam en is een belangrijk voorbeeld van vroege Ismalitische kunst en architectuurHet wordt verondersteld te zijn gebouwd ergens vóór de vroege 8e eeuw na Christus, gebaseerd op een graffito in een van zijn bovenste kamers, ondanks zichtbare Sassanid invloeden. Mogelijk heeft er op de site een Grieks of Byzantijns huis gestaan. Het is een van de vroegste voorbeelden van islamitische architectuur in de regio. Het doel ervan blijft onduidelijk. 

De bouwstijl en de inrichting van het gebouw laten invloeden zien van de Syrische, Parthische en Sasaniaanse tradities. Sommige wetenschappers beweren dat de structuur werd gebouwd tijdens de Sasaniaanse bezetting van het gebied in 620.

Het gebouw zelf is een vierkant van 35 meter aan elke kant, met kleine uitstekende hoektorens en een uitstekende ronde ingang aan de zuidkant. Het is gemaakt van ruwe kalksteenblokken in een vijzel op modderbasis. Je ziet decoratieve banen van platte stenen lopen in de muur.

Qasr Kharana 

Het kasteel valt onder de jurisdictie van het Jordaanse Ministerie van Oudheden. Het Ministerie van Toerisme van het koninkrijk beheert de toegang tot de site via het nieuwe bezoekerscentrum. Een bedoeïenenhandelaar mag ook handwerk en drankjes op de parkeerplaats verkopen, net als op veel andere Jordaanse toeristische locaties .

Aan de binnenkant heeft het gebouw 60 kamers op 2 niveaus rond een centrale binnenplaats, met in het midden een regenwaterbad. Veel van de kamers hebben kleine spleten voor licht en ventilatie. Sommige kamers zijn versierd met pilasters, medaillons en blinde nissen afgewerkt met gips. Een graffito in een van de kamers op de bovenverdieping heeft het mogelijk gemaakt het gebouw te dateren naar c. 710.

Binnen bevindt zich een grote interpreterende plaquette in het Arabisch en het Engels net binnen de hoofdingang. Het gebouw is geheel opengesteld voor publiek hoewel bij sommige gangen boven met uitzicht op de binnenplaats is het oppassen geblazen er is geen afrastering dus kijk uit.

2 Qasr Amra ( قصر عمرة)

ALA-LC : Qaṣr 'Amrah, ook wel Quseir Amra of Qusayr Amra, is de bekendste in het huidige oostelijke deel van Jordanië.

Het wordt beschouwd als een van de belangrijkste voorbeelden van vroege islamitische kunst en architectuur. De ontdekking van een inscriptie tijdens het werk in 2012 heeft een nauwkeurigere datering van de structuur mogelijk gemaakt. Het is eigenlijk het overblijfsel van een groter complex met een echt kasteel waarvan alleen de fundering nog rest. Wat er nu nog staat, is een kleine hut in het land, bedoeld als koninklijk toevluchtsoord, zonder enige militaire functie.

Ligging

Qasr Amra ligt aan de noordkant van Jordan's Highway 40, ongeveer 85 km van Amman en 21 km ten zuidwesten van Al-Azraq. Het gebied is geheel omheind met prikkeldraad. Een onverharde parkeerplaats bevindt zich in de zuidoosthoek, vlak bij de weg. Het kasteel ligt in het westen van het afgesloten gebied, onder een kleine verhoging. 

Omschrijving

Het is een laag gebouw gemaakt van kalksteen en basalt gebouwd in de vroege 8e eeuw, ergens tussen 723 en 743, door Walid Ibn Yazid, de toekomstige Oemayyad- kalief Walid II, wiens dominantie. Het noordelijke blok, 2 verdiepingen hoog, heeft een drievoudig gewelfd plafond boven de hoofdingang aan de oostgevel. De westelijke vleugels hebben kleinere gewelven of koepels .

Aangetroffen resten, suggereren dat het deel uitmaakte van een complex van 25 a 62 hectare; er zijn overblijfselen gevonden van een kasteel dat tijdelijk een garnizoen van soldaten had kunnen huisvesten. Het gebouw verkeert in een slechtere staat dan de andere woestijnkastelen, zoals Qasr Kharana.

En sommige van de getoonde dieren vind je bijna niet in de regio maar werden vaker aangetroffen in Perzië, wat enige invloed suggereerd vanuit dat gebied.

Fresco's

Heel bijzonder zijn de fresco's op de plafonds en binnenmuren. De hoofdingang heeft scènes van jacht, fruit- en wijnconsumptie en naakte vrouwen. De fresco's in alle kamers ook het caldarium weerspiegelen het advies van hedendaagse Arabische artsen. 

Ze geloofden dat baden de geest van de zwemmers uitputten en dat om 'de 3 vitale beginselen in het lichaam; het dier, het spirituele en het natuurlijke' te doen herleven, de muren van het bad bedekt zouden zijn met afbeeldingen van activiteiten zoals jagen, van geliefden en van tuinen en palmbomen. 

De hemisferische koepel van het caldarium of hete bad heeft een afbeelding van de hemel waarin de dierenriem is afgebeeld, tussen 35 afzonderlijke identificeerbare sterrenbeelden. 

Dankzij deze fresco's, staat dit kasteel op UNESCO-werelderfgoedlijst. Die status en de locatie langs de belangrijkste oost-westelijke snelweg van Jordanië, relatief dicht bij Amman, hebben het tot een frequente toeristische bestemming gemaakt.

Net ten zuidoosten van het gebouw is een put van 40 meter diep en sporen van het door dieren aangedreven hefmechanisme en een dam zijn ook gevonden. 

3 Qasr al-Azraq (Arabisch : قصر الأزرق)

ook wel "Blue Fortress" is een groot fort. De strategische waarde kwam van de nabijgelegen oase, de enige waterbron in een uitgestrekt woestijngebied. De naam van het fort en de bijbehorende stad komen ook van deze bron. De nederzetting was in de oudheid bekend als Basie en de Romeinen waren de eersten die militair gebruik maakten van de site. 

Later zou het door de Ottomaanse legers worden gebruikt tijdens de hegemonie van dat imperium over de regio. 

Tijdens de Arabische opstand baseerde TE Lawrence zich hier in 1917-'18, een ervaring waarover hij schreef in zijn boek Seven Pillars of Wisdom. De verbinding met "Lawrence of Arabia" is een van de belangrijkste trekpleisters van het kasteel voor toeristen .

De strategische betekenis van het kasteel is dat het in het midden van de Azraq- oase ligt, de enige permanente bron van zoet water in ongeveer 12.000 vierkante km woestijn. Van verschillende beschavingen is bekend dat ze de site hebben bezet vanwege de strategische waarde in dit afgelegen en droge woestijngebied. 

Ligging 

in het huidige oostelijke deel van Jordanië. Het is een van de woestijnkastelen, gelegen aan de rand van het huidige Azraq , ongeveer 100 km ten oosten van Amman .

Omschrijving

Later werd een vroege moskee in het midden gebouwd. Het heeft zijn huidige vorm niet aangenomen tot een uitgebreide renovatie en uitbreiding door de Ayyubids in de 13e eeuw, met gebruik van lokaal gewonnen basalt , waardoor het kasteel donkerder is dan de meeste andere gebouwen in het gebied.

Het kasteel is gebouwd van het lokale zwarte basalt en is een vierkante structuur met 80 meter lange muren rondom een grote centrale binnenplaats. 

In het midden van de binnenplaats is zoals gezegd een kleine moskee die dateert uit Umayyad- tijden. Op elke hoek van de buitenmuur bevindt zich een langwerpige toren. De hoofdingang bestaat uit een enkele massieve scharnierende granietplaat, die leidt naar een vestibule waar men de overblijfselen van een Romeins bordspel in de stoep kan zien.

Hoewel erg zwaar 1 ton voor elk van de deuren van de hoofdpoort, deze stenen deuren kunnen vrij gemakkelijk worden verplaatst dankzij palmboomolie. De ongebruikelijke keuze van steen kan worden verklaard door het feit dat er geen dichtbijgelegen bron van hout is, afgezien van palmboomhout, dat erg zacht en ongeschikt is om te bouwen.

Madaba is een stad iets ten zuiden van Amman en een populaire bestemming voor reizigers. Genoemd in de Bijbel, vermeld op de Stele van Mesa en belangrijk in de Romeinse tijd alsook in de vroeg-Byzantijnse periode. Maar het gemoedelijke stadje is het meest bekend om de verzameling mozaïeken uit het Byzantijnse tijdperk. Overal in en buiten de stad tref je ze in en op gebouwen.

Dit is de enige keer dat we gelopen hebben in een stadskern in Jordanië. Kijk op die laatste foto groot deel van de groep staat bij de zoveelste pinautomaat hopende dat daar wel geld uitkomt haha.

Sint George kerk

De Grieks Orthodoxe kerk met het 6e-eeuwse vloermozaïek dat de landkaart van Palestina voorstelt.

We zien de overblijfselen van de oudst bekende kaart van het Heilige Land, op de vloer van de kerk

Een voorzichtige schatting is dat de mozaïekkaart oorspronkelijk ongeveer 1.116.000 stukjes steen en glas bevatte. Een team van 3 arbeiders, die 10-urendagen werkten en geregisseerd werden door een superieure kunstenaar, had ongeveer 186 dagen nodig om het samen te stellen.

In 746, ongeveer 200 jaar nadat de mozaïekkaart was gebouwd, werd Madaba grotendeels verwoest door een aardbeving en vervolgens verlaten. In 1880, besloot een groep christenen uit Karak, te verhuizen naar Madaba om te ontsnappen aan conflicten met moslims in hun geboortestad.

In 1884 verwijderden zij het puin van een oude kerk om een nieuwe kerk te bouwen. Toen ontdekten zij de overblijfselen van de kaart. Ze namen de overgebleven fragmenten op in de nieuwe St George's Church. Deze was klaar in 1896.

De inhoud van de kaart geeft aan dat het bedoeld was als een werk van bijbelsegeografie , waarschijnlijk gebaseerd op de leer van (bisschop) Onomasticon van Eusebius (275-339), een overzicht van plaatsnamen, evenals op pelgrimstapels en de kennis van de kunstenaar over het land. Het belang dat wordt gehecht aan christelijke heilige plaatsen, met name de kerk van het Heilig Graf, in plaats van plaatsen in het Oude Testament, suggereert dat de kaart een christelijke uiteenzetting is van de boodschap van redding in een geografische context.

Mogelijk doel van de kaart;

• Om pelgrims te helpen bij het vinden van hun weg van de ene heilige plaats naar de andere.
• De visie van Mozes op het beloofde land vertegenwoordigen .
• De spirituele ervaring van aanbidders tijdens de liturgie verbeteren. Het mozaïek lag oorspronkelijk op de vloer van een grote kerk, die zich uitstrekte tussen de priester bij het altaar en de congregatie.

We gaan weer op weg dus nu een paar foto's geschoten van uit de bus. De natuur is schitterend en de ramen iets schoner dus kunnen we weer een foto maken. Oeps zien we daar jawel een politiecontrole. Wij mochten gewoon door hoor.

Mount Nebo,

oftewel de Neboberg, is een onmisbare stop voor religieuze reizigers. Dit geldt voor zowel Christenen als Joden en Moslims. Het was op deze berg dat volgens de overlevering, Mozes zou hebben uitgekeken over het Beloofde Land.

Volgens de Bijbel is dit dé plaats waar Mozes, voor hij op 120 jarige leeftijd stierf, uitkeek over het Beloofde Land. Dit deed hij nadat hij zijn volk 40 jaar lang door de wildernis had geleid.

Graf onbekend

Mozes is daar op de Nebo  wel gestorven, maar zijn graf is onbekend 

Tot op de dag van vandaag weet niemand waar zijn graf is. Men beweert wel eens dat Mozes niet begraven is, om te verhinderen dat het volk naar zijn graf op de berg Nebo zou pelgrimeren. Mozes mocht niet vereerd worden.

Dat heeft toch wel een bijzondere betekenis. Mozes is wel gestorven, maar hij is niet begraven

Als middelaar heeft Mozes afgedaan, maar als getuige leeft hij voort. Echter;

• Volgens de joodse traditie bevindt het graf van Mozes zich op de berg.
• De Christenen en Moslims menen dat het lichaam van Mozes aan de andere zijde van de Jordaan is begraven.

Ligging

Niet zo ver ten oosten van de Dode Zee in het westen van het land tegenover Jericho op enkele kilometers van Mabada, bevindt zich de berg Nebo op zo’n 817 meter boven zeeniveau. Dit is een bijbelse plaats, omdat Mozes daar is gestorven. Vanaf de berg Nebo kon hij het beloofde land in de verte zien, maar hij mocht er niet binnengaan. 

Heel in de verte kon hij de rivier de Jordaan zien liggen. Als het helder weer is kun je ook nu nog de Dode Zee zien. 

De berg Nebo ligt in het gebied  van het vroegere Moab. Op weg naar het beloofde land kwam Israël via de Koningsweg naar Amman door het gebied van de Moabieten. De steen die je ziet werd gebruikt om een graf af te sluiten dus de graven weren best groot in die tijd. Ook nog even door het bijbehorende kleine museum gelopen.

De staf van Aaron

is boven op de Nebo geplant. Mozes mocht het beloofde land wel zien, maar niet binnengaan.    

Als je boven op de Nebo stond met Mozes, keek je dus over het land van Moab heen naar Kanaän. De klimtocht er heen loont zeker, want hier heb je een fantastisch uitzicht over het Beloofde Land.

De Neboberg kerk

Eind 4e eeuw werd er een bestaand gebouw op de berg omgebouwd tot kerk, de Herdenkingskerk van Mozes. In de 6e eeuw werd de kerk uitgebreid en bijkomend werden er kloostergebouwen gebouwd. In deze kerk waren mozaïekvloeren, welke je op de dag van vandaag nog steeds in schitterende staat aantreft. Aan het begin van de 12e eeuw werden de ruïnes van deze kerk en de kloostergebouwen ontdekt en sindsdien volledig gerestaureerd.

Dan hebben we een busstop. Mooi stukje we kijken op de weg die naar de kopermijnen leidt nee wij gaar daar niet. En weer zien we een politiewagen die staat te controleren. En dan nu op weg naar Amman

Amman-Shobak Terugblik